Proefbedrijf Pluimveehouderij 2023
Hoogtepunten

“In de lege leghennenstal ontdekten de bezoekers waar de hennen eieren leggen, waarom de hennen aangeleerd worden om ’s avonds op stok te gaan, hoe ze drinken, wat er gebeurt met de eieren, hoe de eiersorteermachine werkt en wat het verschil is tussen witte en bruine kippen en hun eieren."
Dag van de Landbouw 2023 tussen de kippen
Het provinciale Proefbedrijf Pluimveehouderij was één van de 11 land- en tuinbouwbedrijven in provincie Antwerpen die haar (stal)deuren opende voor het grote publiek op zondag 17 september. Over heel Vlaanderen zetten in totaal 50 land- en tuinbouwbedrijven de deuren open tijdens de 41ste editie van Dag van de Landbouw. De bezoekers volgden een route over het erf en dwars door de stallen en maakten onderweg kennis met 6 lopende projecten. Hele Snavels
In leghennenstallen zorgt schadelijk pikgedrag voor een welzijnsprobleem. Wanneer hennen te gestrest raken, kunnen ze elkaar gaan pikken. Binnen het project Hele Snavels onderzoekt het Proefbedrijf Pluimveehouderij samen met partners de factoren die bijdragen aan dit pikgedrag. Om te bekijken hoe het pikgedrag praktisch voorkomen kan worden, monitoren ze zowel hun eigen hennen als die op praktijkbedrijven. Het ultieme doel is om inzicht te krijgen en oplossingen te vinden om het welzijn van leghennen te verbeteren. Mijd de vogelmijt Negentig procent van de kippenstallen in Noord-West Europa kampt met rode vogelmijt (bloedluizen). De voorbije jaren werkten we met zes internationale partners samen aan een uniek project om een duurzame oplossing te vinden voor het bloedluizenprobleem bij tal van pluimveehouders. Sinds april 2023 is de informatie ook beschikbaar voor recreatieve kippenhouders. Heb je zelf kippen in je tuin? Leer dan vandaag een simpele val maken en breng zo de rode vogelmijt in jouw kippenhok in kaart. OptiVac Vleeskip Met het demonstratieproject OptiVac Vleeskip onderzochten we samen met partners hoe een optimale vaccinatie kan leiden tot een lager antibioticagebruik bij vleeskuikens. Een goed uitgevoerde vaccinatie zorgt voor gezonde dieren en minder antibioticagebruik. Alle vleeskippen één voor één vaccineren is onbegonnen werk. Daarom gebeuren de vaccinaties via het drinkwater of wordt het vaccin over de kippen gesprayd. De laatste jaren is in ovo vaccinatie in opkomst, een vaccinatietechniek waarbij de kuikens in de broeierij gevaccineerd worden terwijl ze nog in het ei zitten. Optiwel-Emis De snelle vleesaanzet en hoge stalbezetting worden vaak genoemd als verbeterpunten voor de sector. Actuele welzijnstrends wijzen naar het gebruik van trager groeiende rassen met een lagere stalbezetting. Maar hoe verhouden de voordelen van deze maatregelen zich tot de nadelen op het gebied van ecologische voetafdruk en emissie? Om deze discussie te onderbouwen met feiten, voeren we samen met verschillende partners het demonstratieproject OptiWel-Emis uit. Via vergelijkende studies met reguliere en trager groeiende vleeskuikenrassen in de proefstallen van het Proefbedrijf Pluimveehouderij en het ILVO worden de effecten op ammoniakuitstoot en dierenwelzijn gemeten. Zo krijgen we een beter beeld van de impact van deze maatregelen op zowel dierenwelzijn als milieu.
Regenwater als drinkwater gebruiken?
Water wordt meer en meer een schaars goed waarmee we spaarzaam moeten omspringen. Maar hoe kunnen we er voor zorgen dat de landbouw in de toekomst nog over voldoende water kan beschikken? De maatschappelijke druk neemt toe om meer regenwater in de pluimveehouderij te gebruiken, bijvoorbeeld als reinigingswater of als drinkwater voor de kippen. Wil je regenwater inzetten als drinkwater voor de kippen, dan is het nodig om het water efficiënt te behandelen.
Regenwater zuiveren om te voldoen aan drinkwaternormen
Zuiver drinkwater is essentieel voor een optimale groei en ontwikkeling van kippen. Drinkwater van slechte kwaliteit kan leiden tot een verlaagde wateropname en heeft een rechtstreeks gevolg op de dierprestaties. Het kan ook de weerstand van de kip verlagen waardoor deze gevoeliger wordt voor infecties. Verschillende kwaliteitshandboeken (IKB, Belplume) leggen drinkwaternormen voor kippen op. Daarom is het belangrijk om regenwater eerst te behandelen alvorens de kippen het kunnen drinken.
Er bestaan verschillende technieken om water te zuiveren. Meestal bestaan deze uit één of meerdere filtratie- en ontsmettingsstappen. Voorfiltratie van grof materiaal is doorgaans de eerste stap. Vervolgens verwijderen fijnere filtertypes op basis van membraanfiltratie de kleinere partikels.
Om microbiële besmettingen te verwijderen, zijn er verschillende ontsmettingsmethoden zoals UV-licht, ozon, elektrolyse of chemicaliën (peroxiden, chloorhoudende producten, ultrasone golven of een combinatie hiervan).
Proefbedrijf Pluimveehouderij test twee zuiveringstechnieken
Het Proefbedrijf Pluimveehouderij test binnen het project ACLIMA twee technieken om regenwater te behandelen. In de vleeskippenstal is de zuivering gebaseerd op het principe van een ‘zuiveringstrein’. Hierbij ondergaat het regenwater achtereenvolgens verschillende behandelingen. Eerst verwijdert grove filtratie bladresten en mos uit het water. Vervolgens zorgt beluchting en toediening van een ontsmettingsproduct in een buffertank voor een eerste inwerking en afdoding van micro-organismen. Een zand- en koolstoffilter verwijdert geur- en kleurpartikels uit het water. Ten slotte zorgt een nabehandeling met UV-licht en peroxiden voor een laatste ontsmetting en kan het water op een veilige manier via de drinkleiding naar de kippen.
In de leghennenstal werkt de zuiveringstechniek op basis van nano-ultrafiltratie. Bij deze mechanische techniek verwijdert een filtermembraan de organische deeltjes, zwevende stoffen en micro-organismen groter dan 30 nanometer uit het water. Deze filterelementen komen van de humane geneeskunde waar ze eenmalig gebruikt werden voor nierdialyse. Ook in dit systeem kan een behandeling met peroxiden - in de buffertank of als nabehandeling - voor een extra ontsmetting zorgen.


“Water wordt meer en meer een schaars goed.”


“Wil je regenwater inzetten als drinkwater voor de kippen? Dan is het nodig om het water efficiënt te behandelen.”
Interreg RAMBO
RAMBO (Reductie van AMmoniakemissies via Brongerichte en flankerende Oplossingen) is een project binnen Interreg Vlaanderen - Nederland en is gestart op 1 september 2023.
Wat gaan we doen?
Het project RAMBO zal pluimvee- en varkensbedrijven met een integrale benadering ondersteunen bij hun aanpak om de emissie van ammoniak te verminderen, zodat ze kunnen voldoen aan de normen. Op test- en demolocaties zullen metingen en evaluaties plaatsvinden om de impact van maatregelen op ammoniakemissie, prestaties, dierwelzijn en -gezondheid in te schatten.
Deze informatie zal worden gebruikt om een pakket van maatregelen samen te stellen dat breed wordt gedragen en dat kan worden toegepast om ammoniakuitstoot in stallen te verminderen.
Kennis delen
Deze technieken en maatregelen zullen ook toepasbaar zijn op bestaande, niet ammoniakemissiearme stallen in de regio. Daarnaast worden tools aangeboden zodat veehouders bewuste keuzes kunnen maken voor hun specifieke situatie. De vergaarde kennis wordt wijd verspreid door de sector te engageren via workshops, demonstraties, co-creatie, webinars, studiereizen en -dagen, open dagen en door middel van individueel advies aan stalhouders. Daarmee levert het project een belangrijke bijdrage aan betere luchtkwaliteit en natuur in de grensregio.