Rapport 2020 • Omgevingsvergunningen
Corona kleurde heel 2020
Corona drukte zijn stempel op alle mogelijke vlakken van onze samenleving. Ook op de dienst Omgevingsvergunningen van de provincie en op de vergunningsaanvragers had de coronacrisis een grote impact.
Foto © Provincie Antwerpen
Tijdens de lockdown in het voorjaar konden openbare onderzoeken niet meer georganiseerd worden. Burgers konden niet meer terecht bij de gemeente voor inzage van een dossier. En ook de fysieke bijeenkomst van de provinciale omgevingsvergunningscommissie of het organiseren van een fysieke informatievergadering werd verboden. Het digitaal organiseren van deze zaken was wettelijk nog niet geregeld. Het publieke Vlaamse omgevingsloket voorzag niet in het volledig digitaal raadplegen van de aanvraag tijdens het openbaar onderzoek. Noodgedwongen moesten procedurestappen uitgesteld worden en werd het behalen van de korte en gesanctioneerde behandelingstermijnen problematisch voor heel wat aanvragen. Om dit organisatorisch recht te trekken, waren een nooddecreet en –besluit nodig. Het noodbesluit van maart regelde onder meer de opschorting van bepaalde beslissingstermijnen en openbare onderzoeken, het digitaal vergaderen van de POVC en het schriftelijk horen door de POVC.
Foto © Provincie Antwerpen | XDGA
Maatschappelijk belangrijke dossiers
De provincie heeft extra inspanningen geleverd om maatschappelijk belangrijke dossiers zo snel als mogelijk te behandelen. Aanvragen die verband hielden met de productie en opslag van vaccins kregen voorrang. De hele wereld zit immers te wachten op vaccinatie en het bestrijden van COVID-19. Niet elke aanvraag kan een spoedbehandeling krijgen. Het aantal dossiers is groot en de aanvragen zijn vaak complex. De wettelijke termijnen zijn kort en gesanctioneerd. Aanvragen moeten inhoudelijk kwaliteitsvol beoordeeld kunnen worden. Dit is in het belang van alle betrokken partijen (aanvragers, overheden, omwonenden, … ). Een dossier in spoed vraagt dat adviesinstanties, gemeenten en provincie het dossier prioritair behandelen in alle stappen. Dit lukt alleen als het aantal beperkt blijft.
Janssen Pharmaceutica getuigt over de naadloos afgestemde spoedprocedure
Enkel door een gezamenlijke inspanning kon dit project slagen en konden we tijdig met de bouw van het magazijn starten.
Kris Verachtert, energie- en preventie-expert bij Janssen Pharmaceutica, is erg blij met de inzet en betrokkenheid van alle betrokken diensten waardoor dit huzarenstukje in 17 dagen tijd, van indiening tot beslissen en afleveren van de vergunning, tot een goed einde gebracht werd.
“Alle betrokken overheden en de dienst Omgevingsvergunningen werden ingelicht en vanaf dag 1 in dit project betrokken. De dossierbehandelaar kende het dossier goed waardoor het zeer snel volledig en ontvankelijk werd verklaard. De adviserende overheden en de provincie hebben in recordtijd het dossier tot een goed einde gebracht en zo een grote rol gespeeld in het algemene belang van de volksgezondheid. Overleg verliep verplicht digitaal. Gebruikmakend van de toen beschikbare digitale middelen, was de communicatie tussen de verschillende instanties niet evident. De tijdswinst die werd gerealiseerd maakte dat we dit speciaal geconditioneerde gebouw voor de veilige opslag van ons COVID-19-vaccin tijdig klaar kregen voor distributie. Enkel door een gezamenlijke inspanning kon dit project slagen en konden we tijdig met de bouw van het magazijn starten."
Ook de aanvraag voor Vaccinopolis is door corona op kruissnelheid gekomen.
Het dossier is op 7 oktober 2020 door UAntwerpen ingediend en op dag 58 na de indiening was de vergunning beschikbaar in het omgevingsloket. De adviesinstanties en de POVC brachten versneld advies uit. Een spoedprocedure was nodig. Vaccinopolis is een open innovatiecentrum dat via unieke infrastructuur responsprogramma’s voor vaccinologie en infectieziekten kan versnellen. Het bouwen van de faciliteiten kon dan ook niet op zich laten wachten.
Foto © Provincie Antwerpen
Architect Brent Seeuws getuigt
Het architectenbureau Abstract Architecten had, om de in de aanbesteding gestelde deadlines te kunnen halen, al voor de gunning van het dossier voorafgaande gesprekken gevoerd met de provincie en adviesverlenende instanties zoals de brandweer om vroeg in het traject aanbevelingen mee te kunnen nemen.
“Voor indiening van het dossier voor de omgevingsvergunning namen wij ook contact met de provincie met het verzoek het project te mogen toelichten. Via een online meeting werden verkennende gesprekken gevoerd waarin reeds werd aangegeven dat projecten in kader van COVID-19 prioritair behandeld konden worden. Het werd toen ook al duidelijk dat de fase tussen indiening en volledig- en ontvankelijkheidsverklaring een gezamenlijk traject betrof: door de voorbespreking hadden wij een duidelijk beeld van de verwachtingen en stond de provincie al in startpositie op het moment van indiening. Op de derde werkdag na indiening werd het dossier volledig- en ontvankelijk verklaard, met vraag tot spoedbehandeling aan de gemeente en alle adviesinstanties.“
Uiteindelijk werd een tijdswinst van drie maanden bekomen op de maximale doorlooptijd.
Brent Seeuws vult aan: “Aangezien Vaccinopolis in gebruik genomen moet worden in het eerste kwartaal van 2022, zijn deze extra maanden uitvoeringstermijn essentieel. Het betreft immers een project van 8000 m² met een belangrijk aandeel aan laboratorium- en onderzoeksruimtes. Bouw en ingebruikname in één jaar zal op zichzelf al een huzarenstuk voor de bouwende partners in het consortium betekenen.”
De provincie Antwerpen heeft er alles aan gedaan om zoveel mogelijk dossiers zonder uitstel te behandelen. De termijnverlenging werd enkel gebruikt waar nodig. 75% van de aanvragen in de gewone procedure werd beslist zonder verlengde beslissingstermijn (minder dan 105 dagen zonder POVC of 120 dagen met POVC). De coronacrisis met noodbesluit had een impact op de beslissingstermijn. Concreet betekende dit een verlenging van de beslissingstermijn van maximaal 60 dagen in de gewone procedure en 30 dagen in de vereenvoudigde procedure. Waar mogelijk werd het gebruik van de verlengde beslissingstermijn door het noodbesluit vermeden. Er waren 261 aanvragen voor vergunningsplichtige activiteiten waarvoor de verlengde termijn door het noodbesluit kon gebruikt worden, wat neerkomt op 40% van de aanvragen. Voor het eerst zijn er aanvragen geweest die langer hebben gelopen dan 165 of 180 dagen tot een maximum van 240 dagen voor aanvragen met POVC. Dit werd beperkt tot 52 aanvragen.
Ondertussen zijn er heel wat stappen vooruitgezet. De wetgeving voorziet in digitaal werken, het Vlaamse publieke loket werd aangepast en overheden hebben zich georganiseerd op volledig digitaal werken. Hierdoor vermijden we dat de dossierbehandeling stropt bij een eventuele lockdown. Een verlenging van het noodbesluit bij de 2de coronapiek was hierdoor niet meer nodig.
Crisistijd vraagt noodmaatregelen
Het nooddecreet stond een tijdelijke vrijstelling van de vergunningsplicht toe voor de bouw en uitbating van bijkomende ziekenhuis- en andere verzorgingsfaciliteiten, bijkomende productiefaciliteiten voor geneesmiddelen en medisch materiaal en onderzoeksinstellingen omwille van de uitermate dringendheid door de uitbraak van het coronavirus. Een kennisgeving per mail en publicatie op de website van de overheid volstonden. Zo kon snel gestart worden met de productie van ontsmettingsgels en het uitbouwen van triageruimtes, extra ruimte bij zorginstellingen en vaccinatiecentra, … Voor installaties en voorzieningen die niet tijdelijk van aard zijn en dus ook na de looptijd van het noodbesluit in werking zullen blijven, is er nog wel een vergunning nodig. De afwijkingsregeling in het noodbesluit liet ook daar toe snel te schakelen. Ook voor de productie of opslag van vaccins werd gebruikgemaakt van deze afwijking, zodat de opstart snel kon gebeuren. De vergunningsaanvraag voorbereiden en indienen kon hierdoor even wachten.